Kredide sigorta zorunluluğu kalkıyor, tüketiciye sigorta şirketini seçme hakkı geliyor. Hazine Müsteşarlığı, bireysel kredilere bağlı yapılan sigortalara yönelik yönetmelik yayınlayarak, bankaların kredi ile birlikte düzenledikleri sigortalarda önemli değişiklikler yaptı. Mevcut uygulamada bankalar, tüm bireysel kredilerde başta hayat sigortasını şart koşarken, kredinin çeşidine göre de kasko, trafik, konut, deprem sigortalarını ya çalıştıkları ya da gruba bağlı kendi sigorta şirketlerinden yapıyorlar.
TEPKİSİNİ ARTIRDI
Bu uygulama yıllardır tüketici şikayetlerine konu olurken; son dönemde kimi bankaların poliçeyi yenileyip, primi tüketicinin borcuna yansıtmaları, kimi bankaların, ‘sigortayı ben yapacağım başka şirketin poliçesini kabul etmem’ yaklaşımı tüketicilerin tepkisini daha da artırdı.
BANKANIN İTİRAZ HAKKI YOK
Hazine, 13 Mart’ta yayınladığı yönetmelikle, kredilerle bağlantı sigortalara yeni düzenleme getirdi. Uygulama ise 6 ay sonra başlayacak. Buna göre, bankalar sigorta şirketi konusunda tüketiciye sınırlama getiremeyecek. Tüketici, kredi ile bağlantılı bankanın talep ettiği teminat ve süreye uygun poliçeyi, istediği şirketten yaptıracak, banka da poliçeyi kabul edecek. Sigortanın belirli şirkete yaptırılmasına ilişkin kredi sözleşmesine konacak her türlü şart, geçersiz sayılacak. Kredi ile bağlantılı yapılan kasko, konut, hayat gibi zorunlu olmayan sigortaların yenilenmesinde kredi vadesi süresince tüketici aleyhine değişiklik yapılamayacak. Daha açık bir anlatımla, sigorta şirketi, kredinin başında gerekli risk incelemesini yapıp, poliçeyi kesecek; kredi süresi içinde de sigorta şartlarında tüketici aleyhine değişiklik yapamayacak.
KONUT KREDİSİNE DÜZENLEME
Yeni düzenleme, bankalara da tüketiciyi sigorta konusunda bilgilendirme yükümlülüğü getiriyor. Eğer tüketici, bankanın anlaşmalı olduğu sigorta şirketinden poliçe düzenlenmesini kabul ederse, yapılacak sigortalar hakkında banka, tüketiciye bilgi formu düzenleyip, imzalattıracak. Hazine’nin yeni düzenlemesinde konut finansmanı kapsamında kullandırılan kredilerde de değişikliğe gidildi. Bu çerçevede, konut için yapılan sigortanın bedeli, kredi tutarından bağımsız olacak ve sigorta bedeli, konutun yeniden yapım maliyeti esas alınarak belirlenecek, maliyetin tespitinde arsa değeri dikkate alınmayacak.
HAYAT SİGORTASINDA ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİK
Kredi ile bağlantılı hayat sigortalarında da önemli değişikliğe gidildi. Hayat sigortası kredinin vadesi ve kalan borç tutarıyla uyumlu olacak. Yıllık ya da aylık, üç aylık gibi kredi borcu ödeme periyoduna bağlı azalan tutarlı poliçe düzenlenecek. Sigorta bir seferlik tüm kredi süresini kapsayabileceği gibi yıllık yapılıp, her yıl da yenilenecek. Bugün 100 bin liralık, 3 yıl vadeli kredi kullanıldığında, teminat tutarı 100 bin liralık hayat sigortası yapılıyor, prim de ona göre belirlenip, bir seferde tüketiciden alınıyor. Yeni uygulama ile sigorta, kredi vadesine bağlı azalan şekilde yapılacağı gibi, yıllık olarak düzenlenip, yenilenebilecek ve primler de buna göre belirlenecek. Yenilemede kredinin bitimine üç ay kalmışsa, üç aylık da hayat sigortası düzenlenecek.
ZORUNLU SİGORTANIN TAKİBİ BANKAYA AİT
Yeni uygulamanın en önemli tarafı ise, bankalara krediye bağlı yapılan zorunlu sigortaları takip etmek yükümlülüğü getirmesi. Kimi durumlarda bankalar krediyi verirken başta trafik, deprem sigortası gibi zorunlu sigortaları yapıyor ancak bir yıl sonra yenilemiyor. Tüketici ise sigortasının yenilendiğini zannedip, hem kendisi yaptırmıyor hem de olası risk durumunda mağdur duruma düşüyor. Hazine, bu uygulamayı da değiştirdi ve kredinin başında sigortanın yaptırılmasının kontrolünü bankalara verdi. Ayrıca sigortanın kredi vadesi boyunca yenileme sorumluluğu tüketicide olacak ancak banka, sigortanın yenilenmesi konusunda tüketiciyi zorunlu olarak bilgilendirecek.
