SAİK Başkanı Hüseyin Kasap, 8. Türkiye Sektörel Ekonomi Şurası’nda acentelerin sorunlarına değinerek, bu sorunlara ilişkin çözüm önerilerini paylaştı.
60 farklı sektörün temsilcisi Başbakan Ahmet Davutoğlu, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli, Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, Enerji Bakanı Taner Yıldız, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Feridun Bilgin, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker ve Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu, TOBB’da düzenlenen 8. Türkiye Sektörel Ekonomi Şurası’nda bir araya geldi. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu’nun ev sahipliğindeki Şura’da sektörler check-up’tan geçti.
Sigorta Acenteleri İcra Komitesi Başkanı (SAİK) Hüseyin Kasap, Şura’da yaptığı sunumda, sigorta scentelerinin 5 önemli sorunu olan; “Sigorta acentelerinin, kamu destekli finansman imkanlarından (KOSGEB) yoksun bırakılması”, “Sigorta acentelerinden işyeri açma ve çalışma ruhsatı talep edilmesi”, “Sigorta acentelerine boş mal ve hizmet satışlarına/alışlarına ilişkin bildirim formları (BA ve BS formları) düzenlenmesi”, “Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde sigorta acenteliği tesis edilmemesi, teminat verilmemesi” ve “5684 sayılı Sigortacılık Kanunu hükümlerine rağmen sanayici, tüccar ve çiftçinin seçme hakkının sınırlandırılması” sorunlarına değindi. Kasap, sorunlara ilişkin çözüm önerilerini Başbakan Ahmet Davutoğlu başta olmak üzere, ilgili bakanlar ve bürokratlara iletti.
Sigorta acentelerinin sorunları ve çözüm önerileri
Sorun 1
Sigorta acentelerinin, kamu destekli finansman imkanlarından yoksun bırakılması.
Açıklama: 50 binden fazla istihdam sağlayan ve sektörde kayıt dışılığı engellemeye çalışan sigorta acenteleri finansman desteklerinden yeterince faydalanamamaktadır. Bu hususta yapılan tüm girişimler de sonuçsuz kalmıştır.
Çözüm önerisi: Sigorta acentelerinin de KOSGEB ve benzeri finansman desteklerinden yararlanması sağlanmalıdır.
Sorun 2
Sigorta acentelerinden işyeri açma ve çalışma ruhsatı talep edilmesi.
Açıklama: 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu uyarınca sigorta acentelerinin bürolarının asgari fiziki şartlara uygunluğu TOBB Sigorta Acenteleri İcra Komitesi tarafından yerinde incelenerek denetlenmektedir. Ayrıca, belediyeler tarafından da denetlenerek acentelere işyeri açma ve çalışma ruhsatı verilmektedir. Bu durumda acente büroları, iki ayrı merci tarafından denetlenmekte olup, benzer durumda olan avukatlar, noterler ve mali müşavirlerde belediye denetimi kaldırılmıştır.
Çözüm önerisi: Avukatlar, noterler ve mali müşavirlerde olduğu gibi sigorta acentelerinin de 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun hükümlerinden muaf tutulması gerekmektedir.
Sorun 3
Sigorta acentelerine boş mal ve hizmet satışlarına/alışlarına ilişkin bildirim formları (BA ve BS formları) düzenlenmesi
Açıklama: İlgili mevzuat uyarınca sigorta acenteleri münhasıran sigorta acenteliği işi ile iştigal etmek zorundadırlar. Sigorta acentelerinin sigorta acenteliği faaliyeti nedeniyle yapmış olduğu işlemlere ilişkin olarak BS formlarını düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Diğer yandan, demirbaş alımı gibi 5.000 TL’yi aşan işlemlerde, sigorta acentelerinin BA formunu düzenlenmesi gerekmektedir. Ancak 5.000 TL’yi aşan işlem olmasa dahi, sigorta acentelerinden BA ve BS formlarının düzenlenmesi (boş) talep edilmekte ve boş formları düzenlemeyen sigorta acentelerine vergi cezası kesilmektedir.
Çözüm önerisi: Vergi Usul Kanunu 396 sayılı tebliğ değiştirilerek, sigorta acentelerinin 5.000 TL’yi geçen alış-satış işlemi olmadığı zaman BA ve BS formlarını düzenleme zorunluluğu kaldırılmalıdır.
Sorun 4
Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde sigorta acenteliği tesis edilmemesi, teminat verilmemesi.
Açıklama: 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ile sigorta şirketlerinin faaliyet gösterdiği sigorta branşlarının kapsamında bulunan zorunlu sigortaları yapmaktan kaçınması engellenmiştir. Diğer yandan, sigorta şirketleri Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde faaliyet gösteren sigorta acentelerinin sözleşmelerini fesh ederken, yeni acentelik başvurularını da kabul etmemekte ya da poliçelere düşük komisyon ve yüksek fiyat uygulaması yapılmaktadır. Bu durumda, söz konusu bölgelerde yaşayan vatandaşların zorunlu sigortalara erişimi engellenmektedir.
Çözüm önerisi: Sigorta şirketlerinin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde düzenledikleri poliçeler izlenerek, “Zorunlu Sigorta Takibine” ilişkin Yönetmelik hükümleri etkin bir şekilde uygulanmalı, kamu sermayeli sigorta şirketlerinin, bölgede teminat sunmaları sağlanmalıdır.
Sorun 5
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’na rağmen sanayici, tüccar ve çiftçinin seçme hakkının sınırlandırılması.
Açıklama: Kredi sağlamada oluşan hakim durum nedeniyle, kredi sağlayıcısı, sigorta şartına bağlı olarak krediyi açmama, faiz oranını yükseltme ya da sigortanın kendisi tarafından yapılması halinde daha düşük faiz oranı belirleme gibi zorlayıcı tedbirler uygulamaktadır. Bazı durumlarda faiz oranındaki %0,5 puanlık değişimin dahi krediye konu olan sigorta işleminin priminden daha fazla yük getirdiği görülmektedir. Sigortalının sonraki dönemde daha uygun şartlarla sigorta teminatı bulması halinde, poliçede yer alan Dain-i Mürtehin veya Lehtar şerhleri nedeniyle mevcut poliçe iptal edilememektedir.
Çözüm önerisi: Tüketiciye ilişkin mevzuatta olduğu gibi, sanayici, tüccar ve çiftçinin en az mevcut poliçede belirtilen teminatları içeren bir başka poliçe ibraz etmesi durumunda, eski poliçenin gün esasından iptal edilerek, kalan prim tutarının sigortalıya iade edilmesini teminen ilgili mevzuatta düzenleme yapılmalıdır.
